مدیریت پروژه طراحی وب سایت

فرض كنيد ، شركت و يا سازمان شما قصد طراحی و پياده سازی يك وب سايت را داشته باشد.كار را از كجا شروع و در چه نقطه ای به انتها می رسانيد؟ برای طراحی و پياده سازی به چه امكاناتی نياز داريد؟ در صورت نياز به سازماندهی يك گروه كاری به چه تخصص ها و يا توانمندهائی نياز خواهيد داشت؟ معيار انتخاب افراد جهت مشاركت در گروه چيست و اين معيار تا چه ميزان متاثر از يك پشتوانه علمی است؟

هر گروه وب دارای الزامات و محدوديت های مختص به خود برای تقسيم وظايف ، مسئوليت ها و پياده سازی فرآيندها در جهت طراحی‌ و پياده سازی يك سایت است . عناوين رسمی ، شرح وظايف و ساختار گزارش دهی می تواند بسيار متغير باشد. گروه های سایت موفق در يك چيز با يكديگر مشترك هستند و آن هم وجود مجموعه ای كامل از توانمندی ها و تخصص های مورد نياز در ساختار گروه و فرآيندهای مربوطه است .

تمامی مهارت ها و توانمندی های مورد نياز را می توان در نه ركن مهم خلاصه كرد . در يك گروه موفق ، می توان به سرعت جايگاه و موقعيت هر يك از افراد گروه را نسبت به اركان اصلی تعيين و مشخص نمود كه چه زمانی اين پتانسيل ها و توانمندی ها در عمل  و در مراحل طراحی و پياده سازی مفيد واقع می شوند ( توجيه علمی و فنی وجود يك شخص در گروه) .

در صورتی كه طراحی و پياده سازی يک سایت در تحقق اهداف از قبل تعيين شده خود با مشكل مواجه و عملا” دستيابی به آنها دور از دسترس قرار گيرد ، علت آن را می بايست در حذف يكی از اركان مورد نياز در ساختار گروه و يا فرآيندها جستجو كرد .

معرفی اركان موفقيت يك گروه سایت
در شكل 1 ، اركان نه گانه پتانسيل های مورد نياز در يك گروه سایت و نحوه ارتباط آنها با يكديگر نشان داده شده است . وجود پتانسيل های استراتژيك مورد نياز به منظور طراحی جامع و بلند مدت و  بكارگيری مجموعه ای از پتانسيل های تاكتيكی به منظور اجراء طرح با جزئيات مربوطه در اين شكل نشان داده شده است .

شكل 1 : اركان نه گانه پتانسيل های مورد نياز در يك گروه سایت

• بررسی نياز كاربران (User research): طراحی كاربر محور بدين معنی است كه بدانيم نياز كاربران چيست . چگونه فكر می كنند و رفتار آنان به چه صورت است . بررسی نياز و خواسته كاربران ، ما را قادر می سازد كه يك سايت متناسب با نياز كاربران را به درستی طراحی و پياده سازی نمائيم .

• استراتژی سايت (Site strategy): تعريف اهداف سایت، يكی از مهمترين مراحل در چرخه طراحی و پياده سازی يك سایت است كه به مهارت های خاص خود نياز دارد. رسيدن به يك نقطه مناسب در خصوص اهداف سايت ، نحوه اولويت بندی اهداف مختلف و ارزيابی موفقيت يك سايت جملگی موضوعاتی هستند كه می بايست توسط استراتژی سايت تبين گردند  .

• استراتژی تكنولوژی (technology strategy): سايت ها از لحاظ بكارگيری فناوری پيچيده بوده و  اين پيچيدگی می تواند همواره وجود داشته باشد .  شناسائی استراتژی بكارگيری فناوری ها برای يك سايت ( شامل  پلت فرم ، استانداردها ، فن آوری ها و نحوه قرار گرفتن آنها در كنار يكديگر ) ، برای موفقيت يك سايت و اجتناب از اشتباهات گزاف ،  بسيار حائز اهميت و ضروری است .

• استراتژی محتويات (Content strategy): محتويات، اغلب علتی ‌است كه كاربران را راغب به مشاهده سايت شما می نمايد . چه محتوياتی می بايست ارائه شود تا انتظار كاربران تامين گردد ؟ چه ميزان محتويات مناسب است ؟ شكل و يا فرم ارائه محتويات می بايست به چه صورت باشد ؟ قبل از اين كه بتوان محتوياتی را توليد كرد ،‌لازم است كه به سوالات فوق كه مبانی و يا اصول استراتژی محتويات را مشخص می نمايد، پاسخ داده شود .

• طراحی مستقل از طراحی فيزيكی و ملاحظات فنی (Abstract Design): طراحی معماری اطلاعات  و تعاملات ، اهداف استراتژيك را به يك فريمورك مفهومی در جهت استفاده كاربر ترجمه می نمايد . طراحی فوق در فرآيند پياده سازی سایت دارای جايگاه و ارزش خاص است .

• پياده سازی تكنولوژی (Technology Implementation): ايجاد يك سيستم فنی منوط به انجام مجموعه ای از فعاليت ها و دانش خاص است :  زبان ها و پروتكل ها ، كدينگ و اشكال زدائی ، تست و ارزيابی . هر انداره كه پيچيدگی يك سایت بيشتر باشد ،‌ بكارگيری مجموعه ای از پتانسيل ها در جهت بالفعل كردن اهداف سايت متناسب با استراتژی تكنولوژی ارزش بيشتری پيدا می كند .

• توليد محتوا (Content Production): دانستن اين كه چه محتوياتی لازم است به تنهائی كافی نيست و می بايست بدانيم كه چگونه آنها را توليد نمائيم. جمع آوری اطلاعات خام و اوليه ، نوشتن و ويرايش ، جايگاه افراد در هيات تحريريه و تائيد نهائی يك مطلب جهت انتشار بر روی سايت ، جملگی بخشی از فرآيند توليد محتويات را تشكيل می دهند .

• طراحی به هم پيوستن (Concrete design): قبل از اين كه abstract design بتواند يك رابط كاربر كامل را ارائه نمايد ،‌ می بايست جزئيات مشخص تری از اينترفيس ها، نحوه بكارگيری امكانات و حركت بين آنها ، طراحی اطلاعات و ويژوال ، مشخص گردد. پرداختن به موارد فوق در اين مرحله انجام می گيرد .

• مديريت پروژه (Project management):  نقطه ای كه تمامی توانمندی های تاكتيكی را با يكديگر تركيب تا نيروی محركه لازم به منظور هدايت پروژه به سمت جلو را تامين نمايد ، مديريت پروژه است  كه انجام صحيح و علمی آن مستلزم بكارگيری مجموعه ای از مهارت ها است . رعايت نكردن اصول علمی در  اين بخش ، عدم اتمام و تكميل فعاليت ها در بازه زمانی تعريف شده و افزايش هزينه ها را به دنبال خواهد داشت .

بكارگيری اركان نه گانه در عمل

همانگونه كه در بخش قبل اشاره گرديد برای طراحی و پياده سازی يك سايت به مجموعه ای از مهارت ها نياز است كه آنها را به نه ركن اصلی تقسيم كرديم . آيا اين بدان معنی است كه هر گروه سایت مجبور است  از حداقل نه نفر برای نه ركن اشاره شده استفاده نمايد ؟ پاسخ  به سوال فوق منفی است چراكه همواره اين احتمال وجود دارد كه در گروه افرادی با قابليت های چندگانه وجود داشته باشد . اين موضوع در خصوص توانمندی های استراتژی ملموس تر و از مصداق بيشتری برخوردار است . به عنوان نمونه ، شخصی با قابليت های فراوان در پياده سازی فناوری ها می تواند در بسياری موارد در خصوص استراتژی فناوری نيز در گروه مورد استفاده قرار گيرد .

از طرف ديگر ، سازمان های زيادی به اين باور رسيده اند كه برای تامين يكی از توانمندی های مورد نياز در گروه سایت ممكن است به وجود چندين فرد نياز باشد . ( خصوصا” در خصوص اركان تاكتيكی ).

در اكثر موارد نحوه سازماندهی  گروه سایت و فرآيندها به شرايط خاص يك سازمان بستگی دارد. ولی با تمركز بر روی اركان اشاره شده و انتخاب افراد متناسب با ساختار فوق ، اين اطمينان ايجاد خواهد شد كه هيچيك از پتانسيل های مورد نياز و تاثير گذار در موفقيت يك سایت را از دست نداده ايم .