در زمینه تجارت الکترونیک بسیاری از اطلاعات را باید بدانیم و نیز باید برای چنین مقوله ای بسیار پر باشیم تا بهتر بتوانیم با این موضوع کنار بیاییم و تجارتی بسیار موفق را داشته باشیم. در اصل تجارت الکترونیکی به مفهوم تسهیل معاملات بازرگانی به واسطه بهره گیری از شبکه جهانی اینترنت است.

به عبارتی دیگر در محیط تجارت الکترونیک، همه فعالیتها و عملیات‌های توزیع، خرید، فروش، بازاریابی و ارائه خدمات و بسط فرآیندهای تولید، از طریق سیستم‌های الکترونیکی، بسته‌های رایانه‌ای و اینترنت انجام می‌شود. امروزه، در صنعت فناوری اطلاعات از تجارت الکترونیک به عنوان یک تجارت هدفمند ، سودمند و تسهیل کننده معاملات بازرگانی در عرصه‌های جهانی یاد می‌شود. انتقال الکترونیکی وجوه، مدیریت زنجیره‌ای، بازاریابی الکترونیکی، بازاریابی روی خط، پردازش و فرآوری معاملات به صورت روی خط، مبادله داده‌های الکترونیکی سیستم‌های خودکار موجودی اموال و سیستم‌های مجموعه داده جزء مواردی هستند که در قالب تجارت الکترونیک می‌گنجند.

تجارت الکترونیک در گذر زمان :

اساساً تجارت الکترونیکی به مفهوم تسهیل معاملات بازرگانی بواسطه الکترونیک است. البته با گذشت زمان « تجارت الکترونیک» از نظر معنا، مفهوم و فرِآیند تغییرات زیادی داشته است. بگونه‌ای که در دهه ۱۹۷۰ از معاوضه داده‌های الکترونیکی (EDI) جهت ارسال سندهای تجاری همچون سفارشهای خرید یا صورت حسابهای الکترونیکی استفاده ‌شده است. بعداً با گسترش کاربرد آن لغت «تجارت از طریق شبکه وب» به جهت خرید کالا و خدمات از طریق شبکه جهانی وب و پشیبانی سیستم امنیتی پدید آمد .

در واقع، زمانی که اولین وب، به صورت فراگیر و شناخته شده در سال ۱۹۹۴پدید آمد خیلی از ژورنالیست‌ها و متخصصان پیش‌بینی نمودند که «تجارت الکترونیکی» به زودی یک بخش مهم اقتصادی خواهد شد. در هر حال حدود چهار سال طول کشید تا پروتکل‌های httpsبه طور مناسب و فراگیر گسترش یافته و توسعه یابند.

متعاقباً بین ۱۹۹۸و ۲۰۰۰ تعدادی از کسب و کارهای معتبر در آمریکا و اروپای غربی وب سایتهای ابتدایی را راه‌اندازی و توسعه دادند. نتیجه اینکه، تعداد زیادی از شرکت‌ها و کمپانیهای «اصیل تجارت الکترونیک» در میان بارش دات ـ کام ها در سال ۲۰۰۱ و ۲۰۰۲ ناپدید شدند. در این بین خیلی از خرده فروشها دریافتند که چالشهای موجود در بازار کنونی چیست و شروع به افزودن قابلیت‌های تجارت الکترونیکی به سایتهایشان نمودند.

در سال ۲۰۰۵ ، تجارت الکترونیک در عمده شهرهای کشورهای آمریکای شمالی، اروپای غربی، آسیای شرقی، خیلی خوب توسعه یافته است.اما هنوز در برخی از کشورهای صنعتی نظیر استرالیا و همچنین کشورهای در حال توسعه به خصوص ایران می‌بایست زمینه برای رشد سریع آن فراهم گردد.

عوامل اصلی موفقیت در تجارت الکترونیکی :

ایجاد ارزش برای مشترکان :

فروشندگان می‌توانند به واسطه سفارش به یک خط تولید دست یابند همانگونه که در تجارت غیر الکترونیک وجود داشته و می‌توانند پتانسیل‌های مشتریان را در یک قیمت رقابتی جذب ‌کنند .

ارائه خدمات و عملکرد کار با ارائه نمایندگی :

برقراری ارتباط با مشتری از طریق روشهای جدید می‌تواند زمینه‌های نیل به هدف و خدمت کارآمد را فراهم آورد .

تدارک یک وب سایت جذاب :

استفاده از رنگ ، گرافیک ، انیمیشن گیرا، عکس‌ها و فونت‌ها و خلق فضاهای مناسب می‌تواند. این چشم‌انداز را فراهم نماید .

تدارک جایزه و پاداش برای مشتریان :

به خاطر خرید و مراجعت و معرفی خدمات به سایرین، ترفیعات و ارتقای روشهای فروش نظیر کوپن‌ها، خدمات ویژه و تخفیف، شرکت دادن در قرعه‌کشی‌ها، ایجاد لینک‌های وابسته به خدمات تکمیلی برای مشتری، پخش برنامه‌های تبلیغاتی مربوطه از طریق رسانه‌های فراگیر .

تدارک خدمات ویژه شخصی :

ایجاد وب سایتهای شخصی مانند ایمیل رایگان، پیشنهادهای خرید مطابق با سلیقه‌های روانشناسی و شخصیتی و سفارش ویژه خصوصی می‌تواند در موفقیت تجارت الکترونیک مؤثر باشد .

 تدارک فکر و مسئولیت اجتماعی :

اتاق‌های ویژه گفتگو ،گروههای بحث و تبادل نظر به صورت فیزیکی و مجازی، دریافت داده‌های مشتریان، انتقادات و پیشنهادات آنها، برنامه‌های مستمر و هدفمند می‌تواند به این هدف کمک نماید .

قابلیت اطمینان پایایی و امنیت به کلیه فعالیت‌ها و خدمات کسب و کار :

خدمات تکمیلی و نه موازی، سخت افزارجانبی و نه مازاد بر نیاز (اضافی)، وجود فناوری قابل اطمینان، اطلاعات شفاف در کسب و کار و احترام به اطلاعات مربوط به حیطه خصوصی افراد می‌تواند در بهبود و ارتقای این اطمینان موثر باشد .